Το παιχνίδι...δείκτης αναπτυξιακής πορείας του παιδιού

Το παιχνίδι αποτελεί βασικό παράγοντα ανάπτυξης και βελτίωσης δεξιοτήτων, σε επίπεδο γνωσιακό, γνωστικό και κοινωνικό-συναισθηματικό. Παρόλα αυτά, ο τρόπος που το παιδί αλληλεπιδρά με τα παιχνίδια του, καθώς και ο τρόπος συμμετοχής του σε ομαδικά παιχνίδια, αποτελούν έναν σημαντικό δείκτη για το αναπτυξιακό του επίπεδο. Παρακάτω, αναλύονται βασικά είδη παιχνιδιών, τα οποία συνδέονται με την αναπτυξιακή ηλικία του παιδιού.

Εξερευνητικό παιχνίδι:

• Κατά τη βρεφική και πρώιμη παιδική ηλικία προσπαθεί να εξερευνήσει τα παιχνίδια, με αποτέλεσμα να τα κουνάει, να τα κοιτάζει, να τα ακούει, να τα βάζει στο στόμα, να κάνει επαναλαμβανόμενες κινήσεις με αυτά και να προσπαθεί να τα αισθανθεί μέσω διαφορετικών μερών του σώματος του.
  

Πρώιμο λειτουργικό παιχνίδι:

• Στο πρώιμο λειτουργικό παιχνίδι, έχει ξεκινήσει να χρησιμοποιεί τα παιχνίδια με τρόπο κατάλληλο, όχι όμως απόλυτα λειτουργικό. Για παράδειγμα χρησιμοποιεί μία οδοντόβουρτσα και βουρτσίζει με αυτήν το πάτωμα και όχι τα δόντια του ή κάνει μπρος-πίσω το αυτοκινητάκι.
  

Ανεπτυγμένο λειτουργικό παιχνίδι:

• Σε αυτό το στάδιο το παιδί χρησιμοποιεί τα αντικείμενα και παιχνίδια με τρόπο ανάλογο και κατάλληλο, για τον σκοπό που έχουν κατασκευαστεί.

Δημιουργικό- Συμβολικό παιχνίδι:

• Στο συμβολικό παιχνίδι το παιδί κάνει χρήση αντικειμένων με τρόπο φανταστικό προκειμένου να παίξει, κάνοντας χρήση εμπειριών και συναισθημάτων, π.χ. χρησιμοποιεί έναν μαρκαδόρο σαν τηλέφωνο και συνομιλεί με έναν φίλο του ή συμμαθητή του. Επίσης μπορεί να υποκριθεί ρόλους, για παράδειγμα μπορεί να κάνει τον γιατρό ή τον δάσκαλο.
  

Δομημένο παιχνίδι:

• Σε αυτήν την περίπτωση μπορεί να ασχοληθεί με δομημένα παιχνίδια, όπως είναι για παράδειγμα τα επιτραπέζια, με το παιδί να συνεργάζεται και να ανταγωνίζεται με βάση τους κανόνες του παιχνιδιού, έχοντας ήδη υιοθετήσει τις κατάλληλες κοινωνικές δεξιότητες π.χ. περιμένει και θυμάται τη σειρά του, εφαρμόζει τους κανόνες του παιχνιδιού, διαχειρίζεται με τρόπο λειτουργικό τόσο τη νίκη του, όσο και την ήττα του κ.α..

Πηγή: Leslie S McColgin, Play Skills, Parent Articles 1, Communication Skill Builders a division of the Psychological Corporation